Zonne- en windenergie
Onze energie wordt nu voor een groot deel opgewekt door energiecentrales die werken op fossiele brandstoffen (olie, aardgas en steenkolen). Dit stoot CO2 uit. Hierdoor warmt de aarde op en stijgt de zeespiegel. In 2030 willen we 55% minder CO2 uitstoten dan in 1990. Dit doen we omdat we dit belangrijk vinden en omdat dit is afgesproken in het Klimaatakkoord en het Gelders Energie Akkoord.
We kijken daarom samen naar manieren om duurzame energie op te wekken. Duurzaam betekent met zo min mogelijk impact op natuur en milieu. Energie uit natuurlijke bronnen zoals zon, wind en water zijn duurzamer. Door opwek van eigen energie worden we onafhankelijker. We noemen deze verandering: de energietransitie. Het doel is om in 2050 alleen duurzame energie te gebruiken.
Regionale Energie Strategie (RES) Rivierenland
In de regio Rivierenland hebben we een Regionale Energiestrategie (RES) gemaakt om het doel hierboven te halen. Daarin staat hoe we in de regio duurzame energie gaan opwekken samen met inwoners, ondernemers en maatschappelijke organisaties. Iedere gemeente in Nederland bekijkt wat ze daaraan kan bijdragen, dus ook onze gemeente. Gemeente Buren is onderdeel van RES Rivierenland. Meer informatie vindt u op www.resrivierenland.nl. Inschrijven voor hun nieuwsbrief kan via deze link.
Beleidskaders zonne- en windenergie
De raad heeft op 15 juni 2021 beleid vastgesteld voor de ontwikkeling van zonne- en windenergieprojecten. Op 17 juni 2021 heeft de raad via een aangenomen amendement besloten om in Buren bij de inbreng in RES 1.0 geen windmolens te plaatsen en meer zonne-energie.
- Ruimtelijke kaders*: mogelijkheden en voorwaarden voor de inpassing van zonne- en windenergie in het landschap en het zoekgebied voor grootschalige initiatieven. Hierin staan ook de voorwaarden van Local4Local initiatieven benoemd.
- Participatie kaders: mogelijkheden en voorwaarden voor deelname van inwoners aan initiatieven en lokaal rendement.
- Kaders lokale initiatieven: mogelijkheden en voorwaarden voor ontwikkeling van lokale en innovatieve initiatieven inclusief drijvende zonnepanelen op water.
Grootschalige opwek in zoekgebieden
We maken verschil tussen grootschalige initiatieven en kleinere lokale initiatieven. De grote projecten (> 10 hectare) komen samen op één plek in de gemeente. Zo verstoren we de rest van het landschap in Buren niet. Dit gebied noemen we: het zoekgebied. Dit gebied is langs de A15 tot de Panderweg met als grens de Vogelenzangseweg, de Veldstraat en de Zilverlandseweg. Er is op andere plekken ruimte voor kleinere, lokale en innovatieve, projecten kleiner dan 10 hectare.
Ruimte voor Local4Local initiatieven
Op 24 oktober 2023 stelde de raad extra ruimte beschikbaar voor Local4Local initiatieven. Het gaat hierbij om 25 ha buiten het zoekgebied. Meer informatie vindt u bij Local4Local initiatieven.
*Op pagina 22 in de ruimtelijke kaders van moet vormvrije RES gelezen worden als vormvrije MER (23-11-2023).
Actieplan zon op dak
De gemeente Buren gaat zonnepanelen op daken actief stimuleren onder de naam ‘actieplan zon op dak’. Steeds vaker kiezen we voor zonnepanelen. Het is een investering, die zich snel terugverdient. Zeker met de huidige hoge energietarieven. Zonnepanelen op daken gebruiken geen extra ruimte, zoals bij zonnevelden waar dit wel het geval is. Het levert duurzame energie op en dat hebben we nodig om onze klimaatdoelen te halen. Daarom willen we graag voor 2025 het aantal zonnepanelen op daken verdubbelen. Wij werken hiervoor niet samen met specifieke bedrijven om zonnepanelen te installeren. We hebben wel beleid en plannen om bedrijven en particulieren aan te moedigen om zonnepanelen op hun dak te plaatsen.
Acties voor zonnepanelen per doelgroep
Het ‘actieplan zon op dak Buren’ helpt woningeigenaren, huurders, bedrijven en maatschappelijk vastgoed. Per doelgroep voert de gemeente verschillende acties uit. Woningeigenaren kunnen bijvoorbeeld deelnemen aan een gezamenlijke inkoop voor zonnepanelen en bedrijven kunnen een gratis energiescan op maat aanvragen. De komende tijd gaan we verdere acties per doelgroep uitwerken en in gang zetten, zodat elke doelgroep mee kan doen.
Bekijk hier de samenvatting van het actieplan zon op dak.
Bekijk hier het actieplan zon op dak.
Beleid voor kleine windmolens
Meer informatie over kleine windmolens en beleid, vindt u onder ‘kleine windmolens’.
Er zijn op dit moment meerdere initiatiefnemers bezig met het ontwikkelen van duurzame energie in onze gemeente. Deze dragen bij aan het halen van onze verduurzamingsdoelen.
Beleid voor initiatieven
De raad stelde op 15 juni 2021 beleid vast voor de ontwikkeling van zonne- en windenergieprojecten. Dit beleid vindt u bij downloads aan de rechterkant van deze pagina.
Overzicht van projecten
In het Energieportaal Rivierenland staat meer informatie over projecten in RES-Regio Rivierenland. Hieronder een kort overzicht:
- Lingemeren, drijvend zonnepark Lingepolder
Meer informatie op www.k3.nl/lingemeren en www.ecoburen.nl/lingepolder. - Molenkampen
Meer informatie op www.k3.nl/molenkampen en www.ecoburen.nl/molenkampen. - Energiepark Echteld Lienden / Zonnepark Panderweg-Oost
Meer informatie op www.energieparkechteldlienden.nl.
Via deze link kunt u inschrijven voor de nieuwsbrief over dit energiepark.
Op www.buren.nl/windpark vindt u meer informatie over het windpark Echteld-Lienden. - Roodakker
Meer informatie op www.novar.nl en www.ecoburen.nl/roodakker. - De Beldert
Meer informatie op www.ecoburen.nl/beldert. - Essenbos
Meer informatie op www.ecoburen.nl/essenbos.
Een aantal projecten worden ontwikkeld aan de grens van onze gemeente.
- Windwinning Culemborg
Meer informatie op www.windwinningculemborg.nl. - Windpark Goyerbrug, Houten
Meer informatie op: www.windparkgoyerbrug.nl.
Opwek van Energie op Rijksvasgoed (OER)
In het programma Opwek van Energie op Rijksvastgoed (OER) verkent de Rijksoverheid waar en hoe ze met steun van de omgeving grootschalig energie kunnen opwekken op Rijksgronden. Hiervoor kijken ze binnen de Gemeente Buren naar geschikte plekken rond de A15 en spoorwegen om zonnepanelen te plaatsen. Het doel van programma OER is om de uitvoering van de Regionale Energie Strategieën (RES) te ondersteunen en de klimaatdoelen te halen. Het is een samenwerking tussen Rijkswaterstaat, de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO), het Rijksvastgoedbedrijf en ProRail, in opdracht van het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat. Meer informatie vindt u op www.energieoprijksgrond.nl.
Informatie voor initiatiefnemers
Wilt u een initiatief aanmelden, lees dan eerst de mogelijkheden en voorwaarden door. Uw initiatief dient te voldoen aan de drie gestelde beleidskaders die u rechts op deze website kunt downloaden. Vanaf 1 januari 2024 zijn er ook nieuwe landelijke regels voor het gebruik van agrarische en natuurgronden voor het ontwikkelen van zonnevelden. Initiatieven, die binnen de drie gestelde beleidskaders passen, kunt u mailen naar regiekamer@buren.nl. Voeg daarbij:
- Een beschrijving en onderbouwing van uw plan/initiatief dat een duidelijk beeld geeft;
- Een motivatie dat uw plan/initiatief binnen de criteria past van de ruimtelijke kaders, participatiekaders en indien van toepassing de kaders voor lokale en/of innovatieve initiatieven;
- Uw contactgegevens;
- Gegevens van mede initiatiefnemers.
Wanneer het maximum aantal hectare voor initiatieven is bereikt, nemen wij geen nieuwe initiatieven in behandeling. Een Bibob-procedure kan onderdeel uitmaken van de verdere behandeling van een initiatief.
In de gemeente Buren is naast grootschalige initiatieven ook ruimte voor kleinere projecten (<10ha) en Local4Local initiatieven. Zodat we duurzame energie lokaal opwekken en gebruiken.
Lokale en/of innovatieve projecten
Voor een beschrijving van wat onder lokale en/of innovatieve projecten valt, verwijzen wij naar de ‘Kaders lokale en innovatieve initiatieven’. Het gaat hierbij ook om initiatieven voor zon op water. Er was daarvoor 25 hectare beschikbaar gesteld buiten de locaties voor grootschalige initiatieven (de zoekgebieden). Het maximum aantal hectare voor deze initiatieven is bereikt.
Local4Local projecten
Het raadsinitiatief van juli 2023 stelt extra ruimte voor Local4Local initiatieven beschikbaar. Het gaat om 25 ha buiten het zoekgebied voor zowel zon-op-land als zon-op-water initiatieven. Bij Local4Local initiatieven gaat het om een lokale energiegemeenschap die samen de eigen energievoorziening organiseert. Zij volgen eigen spelregels tegen een prijs die zij ook zelf (samen) in de hand houden. Het initiatief hoeft daarbij niet vanaf de start zelf gefinancierd te zijn.
Commerciële ontwikkelaars kunnen helpen om een goed project op te zetten. Het uiteindelijke doel is dan wel dat zij het eigendom en de zeggenschap over de opgewekte energie helemaal overdragen naar de lokale energiegemeenschap. Lokale initiatieven kunnen op een groot draagvlak rekenen. Daarom gaat Local4Local uit van minimaal 50% lokaal eigendom.
U vindt meer informatie in de beleidskaders:
– Beleidskader zon en wind op pagina 18
– Ruimtelijke beleidskaders zon en wind op pagina 7
Participatiekaders
De raad heeft op 15 juni 2021 beleid vastgesteld voor de ontwikkeling van zonne- en windenergieprojecten. Zo ook het ‘participatiekader’. Deze kunt u downloaden rechtsboven op de ze pagina. Daarin staan mogelijkheden en voorwaarden voor deelname van inwoners aan initiatieven en lokaal rendement.
Omgevingsfonds Buren
Zonnevelden in Buren gaan de komende jaren voor veel lokale duurzame energie zorgen. De gemeenteraad heeft bepaald dat de exploitanten van deze zonneparken een bijdrage storten in een ‘Omgevingsfonds Buren’. Mensen die in de buurt van een zonnepark wonen, kunnen voorstellen indienen die de leefkwaliteit vergroten. Die worden dan betaald uit het omgevingsfonds.
Waarom een omgevingsfonds?
Het idee is dat een zonnepark de leefomgeving voor omwonenden negatief beïnvloedt. Bijvoorbeeld door aantasting van het landschap. Het geld in het Omgevingsfonds Buren wordt gebruikt voor projecten die de leefomgeving verbeteren. De stichting Omgevingsfonds Buren gaat met daarin inwoners uit de gemeente gaat beslissen over besteding van het geld van het Omgevingsfonds. Het Omgevingsfonds Buren is op 5 september 2023 officieel opgericht.
Initiatief indienen?
Meer informatie vindt u op www.omgevingsfondsburen.nl.
Energiecoöperatie eCoBuren
De lokale energiecoöperatie eCoBuren werkt mee aan een aantal grote zonopwekprojecten om deze lokaal in eigendom te geven. Op de website van eCoBuren bij ‘projecten’ vindt u daarom ook regelmatig participatiemogelijkheden.
Het energieloket voor inwoners en ondernemers
Zijn zonnepanelen een goede investering? Heb ik recht op subsidie? Het Energieloket Buren geeft u onafhankelijk en persoonlijk advies over energiebesparing en opwekking in huis. Bekijk de website of plan een gratis gesprek. Ondernemers kunnen voor vragen terecht bij het Duurzaam Ondernemers Energieteam (DOE).
Tips bij zelf zonnepanelen plaatsen
Wilt u zelf energie opwekken? Heel goed! Wij helpen u verder met de eerste stappen. Let bij het plaatsen van zonnepanelen op het volgende:
1. Check of u een vegunning nodig heeft voor zonnepanelen.
In principe heeft u geen vergunning nodig voor het plaatsen van zonnepanelen op uw dak.
U heeft een vergunning nodig als:
– uw woning een gemeentelijk monument is;
– uw woning een rijksmonument is;
– uw woning binnen beschermd stadsgezicht staat.
Valt uw woning hieronder? Neem dan voor meer informatie contact op met de Omgevingsdienst Rivierenland (ODR). Zij vertellen u in een gratis vrijblijvend verkennend gesprek wat mogelijk is. Bent u eigenaar van een monument? Kijk voor meer informatie op www.buren.nl/monumenten.
U heeft een vergunning nodig voor het realiseren van verduurzamingsmaatregelen op, aan of in een monument, een beschermd stads-/dorpsgezicht of karakteristiek pand. U hoeft voor de aanvraag voor de vergunning niet te betalen (groene leges).
2. Bekijk of uw dak geschikt is via Zonatlas Dakcheck.
Is mijn dak geschikt voor zonnepanelen? Hoeveel kunnen zonnepanelen opleveren op mijn dak? Doe de dakcheck op www.zonatlas.nl.
3. Meld u zonnepanelen aan voor teruglevering
Als u energie gaat terugleveren, moet u dit zelf via www.energieleveren.nl melden. Dit is een wettelijke verplichting. Zo kan uw energieleverancier de teruggeleverde energie verrekenen. U moet uw zonnepanelen zelf aanmelden, uw leverancier zal u daar ook op wijzen. Meer informatie hierover vindt u op de website van Liander. Heeft u problemen met teruglevering? Kijk dan hieronder bij het thema ‘problemen met teruglevering’.
Let op met plug & play zonnepanelen
Steeds vaker zien we berichten over plug & play zonnepanelen in het nieuws. Deze sluit u zelf eenvoudig aan via een stekker in het stopcontact, zonder aanpassingen te hoeven doen in de meterkast en zonder dat u een installateur nodig hebt. Aan dit type zonnepanelen zijn risico’s verbonden. Als u deze zonnepanelen niet goed aansluit, kunnen stroomkabels te warm worden en kunnen ze brand veroorzaken. Plug&play zonnepanelen worden daarom afgeraden. Kijk voor meer informatie op de website van het Energieloket.
Zonnepanelen als huurder
Huurt u een woning van een woningcorporatie? Ook dan zijn er mogelijkheden. Zowel Thius als Kleurrijk Wonen bieden de mogelijkheid om zonnepanelen op uw huurwoning te laten plaatsen voor een kleine maandelijkse vergoeding. Meer weten? Kijk op de website van uw woning corporatie: Zonnepanelen – Thius of Zonnepanelen – KleurrijkWonen .
Het is ook mogelijk om zelf zonnepanelen op uw woningcorporatie huurwoning te plaatsen. Hier betaalt u dan zelf voor. U heeft toestemming nodig van uw woningcorporatie. Voor meer informatie, kijk op de website van uw woningcorporatie: Zelf klussen – Thius en Zelf klussen FAQ – KleurrijkWonen.
Zijn er collectieve inkoopacties?
Er zijn mogelijkheden om zonnepanelen makkelijker en goedkoper te krijgen, zoals samen of collectief inkopen. Hiervoor werkt de gemeente Buren niet met bepaalde bedrijven samen. U bent zelf vrij om te kiezen voor een zonnepanelen leverancier. Voor advies over collectieve inkoopacties kunt u terecht bij het energieloket, de website van eCoburen of de website van de WoonWijzerWinkel.
Bezoek de WoonWijzerWinkel
Bezoek de WoonWijzerWinkel in Tiel
De WoonWijzerWinkel is de grootste winkel voor duurzaam wonen in Nederland. In de showroom in Tiel kunt u terecht voor onafhankelijk en persoonlijk advies. U kunt hier ook verschillende zonnepanelen bekijken. WoonWijzerWinkel helpt bij het aanvragen van vrijblijvende offertes.
Beleidskader zonnepanelen beschermd stadsgezicht Buren
In het beleidskader voor zonnepanelen in het beschermd stadsgezicht Buren staan:
- Nieuwe uitgangspunten voor plaatsing, compositie en kleurstelling van zonnepanelen in het stadje Buren;
- Aanvullende criteria voor het plaatsen van zonnepanelen op (rijks)monumenten zijn aanvullende criteria opgenomen;
- Een stappenplan gemaakt voor zonnepanelen op daken in stadje Buren;
- Een plattegrond waar zonnepanelen wel mogen. Deze kaart staat ook hieronder.
Dakvlakkenkaart zonnepanelen
Geen subsidie voor zonnepanelen woningeigenaren
Er zijn op dit moment geen gemeentelijke en landelijke subsidies voor zonnepanelen voor woningeigenaren. Vanaf 1 januari 2023 zijn zonnepanelen vrij van BTW voor woningen. Meer informatie over subsidies en financieringsmogelijkheden vindt u op de pagina over duurzame subsidies en financieringsmogelijkheden.
Salderingsregeling
Heeft u vragen over de salderingsregeling? Bekijk de website van het Energieloket en zoek op ‘saldering’ of bel naar 0345 504 012.
Warmtefonds: lening voor zonnepanelen
De Energiebespaarlening van het Warmtefonds kunt u inzetten voor de aanschaf van zonnepanelen. Dit geldt voor huizenbezitters en Verenigingen van Eigenaars (VvE’s).
In de afgelopen jaren ontstonden op steeds meer plekken knelpunten op het elektriciteitsnet, ook in de provincie Gelderland. Hierdoor kunnen zonneparken of windmolens niet meer aangesloten worden, of kunnen grote afnemers geen aansluiting krijgen. Dit geldt zowel voor levering als voor teruglevering op een aansluiting die groter is dan 3x80a (grootverbruik aansluitingen).
Verbetering elektriciteitsnet
Ondanks dat Liander hard werkt om het elektriciteitsnet te verbeteren en te verzwaren, zien we dat de netcongestieproblematiek helaas ook regelmatig voorkomt bij aansluitingen kleiner dan 3x80a (kleinverbruik aansluitingen), waaronder ook woningen. Dit komt voor op zonnige dagen wanneer veel inwoners in dezelfde wijk zonnepanelen hebben, maar er tegelijkertijd weinig stroom verbruikt wordt. Om gevaarlijke situaties te voorkomen worden omvormers bij een bepaald vermogen op afstand uitgeschakeld door de netbeheerder. U kunt op dat moment niet meer terugleveren aan het net. Op die momenten kunt u de opgewekte elektriciteit wel direct zelf verbruiken. Hoe meer elektriciteit er op dat moment direct verbruikt wordt, hoe eerder het net weer in balans is en er weer kan worden teruggeleverd.
Problemen met terugleveren aan het net?
Denkt u terugleverproblemen te hebben? U kunt via de website van Liander controleren of er op dit moment problemen bekend zijn. U kunt via dit formulier een storingsmelding doen. Na het invullen en versturen van het formulier, start Liander met een onderzoek. Zij lezen op afstand de slimme meters uit op dezelfde hoofdleiding als uw aansluiting. Liander geeft aan dat het onderzoek gemiddeld 6 weken duurt.
Kleine windmolens zijn een waardevolle energiebron. In de Gemeente Buren laten we windmolens onder bepaalde voorwaarden tot 25 meter tiphoogte toe.
Beleidskader kleine windmolens
Op 7 juni 2022 stelde de raad van gemeente Buren het coalitieakkoord 2022-2026 van Gemeentebelangen Buren, PCG Buren en CDA Buren ‘Samen voor het Buren van Morgen’ vast. Daarin staat dat kleine windmolens voor eigen gebruik met een tiphoogte van 25 meter, zonder subsidie van de gemeente, mogelijk zijn.
Op 25 april 2023 stelde de raad het beleidskader voor het plaatsen van kleine windmolens vast. Hiermee weten initiatiefnemers waarmee ze rekening moeten houden bij een aanvraag en kan deze aanvraag eenvoudig worden getoetst.
Beleidskader kleine windmolens
Zelf een kleine windmolen plaatsen?
Denkt u erover om met een kleine windmolen duurzame energie op te gaan wekken? Vul dan het aanvraagformulier verzoek ruimtelijke ontwikkeling in.* Voordat u dit indient, kunt u voor meer informatie een afspraak maken met een medewerker van ruimtelijke ordening. Mail daarvoor naar gemeente@buren.nl. Bent u benieuwd naar ervaringen met kleine windmolens in onze gemeente? Kijk dan op de website van eCoBuren.
* Aanvragen voor kleine windmolens worden tijdelijk geparkeerd.
Om een vergunning voor een kleine windmolen te kunnen verlenen is vanuit de provincie een ontheffing op grond van de Wet natuurbescherming (Wnb) vereist. Op dit moment geeft de provincie Gelderland geen Wnb ontheffingen af. De reden daarvan is dat er veel onzekerheid is over de negatieve effecten van windmolens op vogels en vleermuizen. In het noorden van het land wordt er onderzoek gedaan naar de effecten van erfmolens op vogels en vleermuizen, de provincie Gelderland is bij dit onderzoek betrokken. De provincie hoopt met de resultaten meer inzicht te krijgen in de effecten en mogelijke maatregelen om slachtoffers te voorkomen. De provincie heeft aangegeven dat, totdat er meer duidelijkheid is, er geen andere mogelijkheid dan de aanvragen voor kleine windmolens te parkeren, omdat er tot die tijd geen vergunningen kunnen worden verleend.